Torma, de Groep Lunaire Sporten (GLS) en de Ladderliga Benelux (LLB)

In het gedicht ‘Mammouth’ wordt een blik populair wetenschappelijke clichés opengetrokken, ‘pour l’amour de la science’. Naast de gorilla’s die onder stroom staan, rituelen uit Tibet en India, verbazen de arme suppoosten uit het wetenschapsmuseum zich over een lift naar het spaceship Enterprise. Er staat een ‘ascenseurs pour s’élever dans les planètes’ (p. 147) opgesteld. Hoewel Albert Einstein rond 1908 gebruik maakte van een fictieve buitenaardse lift als bewijs van het equivalentieprincipe in zijn relativiteitstheorie, heeft Torma waarschijnlijk een ander voorbeeld gezien. De grondlegger van de Sovjet ruimtewetenschap Constantin Tsiolkovski (1857-1935) was een visionair die rond 1900 in een reeks publicaties de werking van raketten uiteenzette, ruimtestations in de vorm van een gyrostaat tekende en buitenaardse landbouw programma’s ontwikkelde. Tsiolkovski beschreef in Grezy o Zemle i Nebe (i) Na Veste (1895, later heruitgegeven door de Académie des Sciences de l’URSS, Moscou, 1959) speculaties over de aarde en hemel, met als denkbeeldige maar noodzakelijke oplossing een ruimtelift. Er zou een groot uitgevallen Eiffeltoren gebouwd moeten worden, 35.790 km hoog, uiteraard voorzien van liften, vanwaaruit ruimteschepen kunnen vertrekken. Pas in 1960 wordt dit plan door Yuri Artsutanov aangepast, hij stelt voor een tussen de aarde en een ruimteschip een kabel te bevestigen, over de kabel rolt de ruimtelift. Een website weet te melden: ‘Het principe is gebaseerd op balans tussen zwaartekracht en centrifugale kracht. De zwaartekracht van de aarde neemt kwadratisch af met de afstand van de aarde. Als een massa met een constante rotatiesnelheid rondslingert, neemt de centrifugale kracht lineair toe met de afstand van de massa. Indien de massa met de rotatiesnelheid van de aarde beweegt, zijn op geostationaire hoogte (35.786 km boven de evenaar) de zwaartekracht en de centrifugale kracht in balans. Het deel van de kabel dat zich beneden geostationaire hoogte bevindt ondervindt een nettokracht naar de aarde toe. Het deel van de kabel boven geostationaire hoogte ondervindt een kracht van de aarde af. Als de kabel lang genoeg is, is de nettokracht van de totale kabel van de aarde af gericht en is er een reactiekracht (trek) bij de verankering van de kabel op de evenaar. Het systeem is daardoor verticaal in evenwicht.’ Ter meerdere eer en glorie van de wetenschap, want de ‘patafysica is de wetenschap, en de aarde een jojo vastgehouden door een imaginaire hand.